Özel gereksinimli olan bir çocuğa sahip anne-babaların böyle bir çocuğa sahip olduklarını öğrendiklerinde gösterdikleri ilk tepkiler genellikle şok, inkar ve teşhise inanmama aşamalarından oluşmaktadır. Bu ilk tepkileri düzensiz duygulardan oluşan, öfke, suçluluk, depresyon, utanç, düşük benlik çocuğu reddetme ve hüzün izlemektedir. Bu durumda ebeveynlerin Psikolojik danışmanlık ve rehberlik sürecinden yararlanması ve buna bağlı olarak farklı gelişen bir çocukla birlikte yaşamlarına adapte olarak çocuklarının gelişimlerine de katkı sağlamada önemli bir süreçtir. Farklı gelişen çocuğun doğumuyla aile içinde psikolojik etkileri farklılık gösterirken çevre ile uyum süreci de aileyi ve çevreyi etkilemektedir. Tüm bunlara bağlı olarak Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin görevlerini yerine getirmeleri süreç içinde önem arz etmektedir. Bireyin çevreye uyumunu sağlamak, yaşadığı problemleri çözümlendirmek için çevresinin ve kendisinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık sürecinden yararlanması ile kolaylaşacaktır.
Amaç:
Geleceğin Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışmanları olacak olan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık öğrencilerinin özellikle tutumlarının belirlenmesi ve yapılması gerekenlerin işe koşulması önemli iken ilgili grubun farklı gelişen bireylerlerin Ailelerine Danışmanlık sürecinde sunulması gerekenlerle ilgili olarak ne bildiklerinin ortaya çıkarılması ilk basamak olmalıdır.Geleceğin Rehber ve Psikolojik Danışmanları olacak olan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık öğrencilerinin farklı gelişen çocuk sahibi olan ebeveynlere sunulması gereken aile danışmanlığına yönelik karşılaştırılmalı bilgi değerlendirilmesini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.
Evren & Örneklem:
Kıbrıs’ta Eğitim Fakültelerinde okuyan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü öğrencileri çalışmanın evrenini, Yakın Doğu Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Özel Eğitim Dersi almış ve almamış olan 155 üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır.
Yöntem:
Çalışmada Yakın Doğu Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Master öğrencisi Ayşe Bengisoy’un Master tezi için hazırlanan farklı gelişen çocuk sahibi olan ebeveynlere sunulması gerek Aile Danışmanlığına yönelik karşılaştırılmalı bilgi ve tutum değerlendirilmesi çalışmasında kullanılan; Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışmanlıkta Aile Danışmanlığında bilgi ve tutum ölçeği (Bekiroğulları& Bengisoy 2008 ) kullanılmıştır. İlgili çalışmanın 18 maddelik, birinci boyutu olan farklı gelişen çocuğa sahip ebeveynlerle ilgili bilgi düzeyleri ölçeğinin Cronbach Alpha değeri 0.885 ve 23 maddesi bulunan, ikinci boyutu olan farklı gelişen çocuk sahibi olan ailelere yönelik uygulanması gereken Psikolojik Danışmanlık Süreç ölçeğinin Cronbach Alpha değeri ise 0.901’dir.
Sonuç ve Öneriler:
Daha öncesinde Özel Eğitim Dersi alan öğrencilerin birinci boyut bilgi ortalamları 4,108 ortadan çok düzeyde iken, ders almayan öğrencilerin birinci boyut bilgi ortalamaları 3,587 ortadan çok düzeyindedir. Daha öncesinde Özel Eğitim Dersi alan ve Almayan Öğrenciler arasındaki test 0,000 düzeyinde anlamlı olarak nitelendirilmektedir. Daha öncesinde Özel Eğitim Dersi alan Öğrencilerin Farklı Gelişen Çocuklara Karşı olumlu tutum düzeyleri 3,945 (ortadan çok) düzeyde iken, ders almayan öğrencilerin ilgili boyuttaki tutumları düzeyi 3,571’dir. Özel Eğitim Dersi alan ve almayan öğrenciler arasındaki fark ikinci boyutta 0,001 düzeyinde anlamlı olarak nitelendirilmektedir. Erkek öğrencilerin Farklı Gelişen çocuklarla ilgili bilgi düzeyleri ortadan çok 3,600 düzeyinde iken, erkek öğrencilerin 4,175 ortadan çok düzeyindedir. Birinci boyutta erkekler ve kızlar arasındaki fark 0,000 düzeyinde anlamlı olarak nitelendirilmektedir. Erkek öğrencilerin ikinci boyutta farklı gelilşen çocuklara karşı olumlu tutum düzeyleri 3,600 düzeyinde iken, kız öğrecilerin ilgili boyuttaki olumlu tutum düzeyleri, 3,975’dir. Erkek öğrenciler ve Kız öğrenciler arasındaki ikinci boyuttaki fark 0,001 düzeyinde anlamlı olarak nitelendirilmektedir. Araştırma sonucunda; Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğrencilerinin Farklı Gelişen Çocuklar bağlamında bilgi ve tutum boyutunda programın gözden geçirilmesi, uygulanan programların yeterlik seviyesinde yeniden düzenlenmesi, hala hazırda Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışman görevini sürdüren öğretmenlere ilgili bağlamda hizmetiçi eğitim kursu verilmesi, söyleşiler ve bilgi toplantıları düzenlenmesi gerekliliği önerilmektedir.
Keywords: Farklı Gelişen Çocuk, Psikolojik Danışmanlık Süreci, Rehberlik Süreci
Dr. Zafer BEKIROGULLARI (Corresponding Author)
The NEAR EAST UNIVERSITY Ataturk Education Faculty
Ayse BENGISOY
The NEAR EAST UNIVERSITY Ataturk Education Faculty
